Het schooljaar als marathon  |  4-6-2025

Door: Esther Hulst

Elk schooljaar is in principe hetzelfde, zou je zeggen. Er zijn dezelfde vakanties, dezelfde feesten, dezelfde vrije dagen. Natuurlijk zijn de leerlingen anders en soms ook de collega’s, maar de structuur blijft in grote lijnen gelijk. Inmiddels werk ik ruim 15 jaar in het onderwijs, en het heeft me best wat tijd gekost om te ontdekken dat elk schooljaar in de basishetzelfde is.

Het eerste jaar dat ik lesgaf en voorstellingen speelde binnen het onderwijs, was ik in elke vakantie ziek. Het was een superleuk jaar, maar ook (over)leven van vakantie naar vakantie. Vóór elke vakantie trok ik een eindspurt, om in de vakantie niks te doen. Bijkomen van de vorige periode. Net als een 4-jarige die voor het eerst naar school gaat. “Dit moet toch beter kunnen?” dacht ik.

Ik raadpleegde bevriende collega’s en hoorde van hen: “Oh ja, da’s normaal!” en “Je krijgt elk virusje dat er rondgaat. Volgend jaar is het beter.”
Dit wilde ik niet accepteren, dit moest anders kunnen. Het jaar erna probeerde ik niet steeds een sprint te trekken, maar deelde ik het jaar in als een marathon: rustig en steady, in een constant ritme. Ik deel het jaar op in blokken, van vakantie tot vakantie, omdat dat logisch voelt. Maar ik kijk niet meer alleen naar de tijd in mijn agenda, vooral naar hoe druk een periode zal zijn.

De start van het schooljaar is altijd hectisch: leraren, leerlingen, wij allemaal zijn net terug van vakantie en moeten weer wennen. Om het jaar goed te starten, zorg ik dat alles aan het eind van het schooljaar al klaarstaat voor een frisse start. Nieuwe acteurs werken we daarom vóór de zomervakantie in, zodat ze vanaf eind augustus kunnen vlammen.

De Kinderboekenmaand in oktober is altijd een feest én megadruk. We spelen enorm veel en staan daarvoor een maand lang heel vroeg op. Om dat leuk te blijven vinden, moet het thuis allemaal vlekkeloos geregeld zijn. Samen met mijn man heb ik een ingenieus systeem voor het ophalen en wegbrengen van onze dochter. Mijn moeder en schoonmoeder logeren bij ons om, als wij moeten spelen, haar naar school te brengen. En op de zaak draait alles ook gewoon door.

Tg Zwerm speelt in diezelfde periode ook een recordaantal voorstellingen. Ook dat plannen we ruim van tevoren. Dit klinkt als veel georganiseer en het kost een beetje tijd, maar die tijd weegt niet op tegen de rust die het hele schema met zich meebrengt. Doordat alles vooraf geregeld is, sprint ik niet meer van vakantie naar vakantie, maar kan ik tijdens het werk genieten. Ik ben er écht bij.

Nu, 15 jaar later, plan ik mijn jaar nog steeds als een marathon. En nee, het lukt niet altijd. Want als creatieveling heb ik altijd meer ideeën dan tijd. Een maand geleden nog… ik had zoveel plannen in mijn hoofd, maar kwam nergens aan toe.
“Hier gaat iets mis,” dacht ik. Opeens schoot een quote van mindsetcoach ‘Sanny zoekt geluk’ me te binnen: “Wat niet in de agenda staat, gebeurt niet!”En dit inzicht klopt als een bus.

Samen met een collega zetten we alle plannen, ideeën en hersenspinsels op post-its. Toen al die gele blaadjes voor ons lagen, moesten we keihard lachen. Dit lukte me nooit allemaal in mijn eentje. Dus klapte mijn collega haar laptop open, maakte categorieën en to-do-lijsten. En die to-do’s planden we dan weer in onze agenda’s.
Eigenlijk gingen we van doelen, naar subdoelen, naar to-do’s die je kunt inplannen. Nu ga ik het eind van het jaar en heel veel van onze doelen makkelijk halen, met een volle, doch realistische agenda.

Ik bedacht me dat dit ook precies de reden is voor de vroegboekkorting: om jou de mogelijkheid te geven het jaar, of in ieder geval de cultuureducatie in een schooljaar, vooruit te plannen. Zodat het in de agenda staat en ook echt gebeurt. En dat kan dan ook nog met vroegboekkorting.

Mijn tip: maak doelen voor het nieuwe jaar, haal uit die doelen subdoelen en maak to-do’s, en plan deze in je agenda.
Dan wordt een doel — bijvoorbeeld meer cultuureducatie in de school — opgedeeld in kleine stukjes ineens behapbaar.
 Je to-do-lijst wordt dan bijvoorbeeld:

  • Voor elke klas een voorstelling zoeken
  • Thema’s overleggen met de verschillende klassen
  • Offerte opvragen
  • Offertes vergelijken
  • Aanbieder kiezen
  • Data vastleggen
  • Offerte tekenen
  • Contract tekenen

Misschien lijkt dit veel werk, maar als dit allemaal in je hoofd blijft zitten, dan is het pas veel.
En als je nu boekt, profiteer je ook nog van vroegboekkorting. Dan ben jij verzekerd van een datum en tijd die past bij jouw schooljaar. Kunnen wij ons jaar goed plannen en kan het van ieders to-do-lijst af. Ik zie een win-win!

Esther is eigenaar van Op de eerste rij. Ze maakt, schrijft en speelt voorstellingen met Theatergroep Zwerm en is daarbij werkzaam als theaterdocent. Hier schrijft ze over het maken van nieuwe voorstellingen, het lesgeven en haar leven als werkende moeder.